κ. Δ. Δρούτσας: Όπως γνωρίζετε, τα κύρια θέματα που απασχόλησαν εμάς ιδιαιτέρως ήταν τα θέματα της διεύρυνσης, και κυρίως σε ό,τι αφορά στην πΓΔΜ και τα συμπεράσματα για την Τουρκία.
Θα ήθελα να πω πρώτα ότι η κυβέρνηση, από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε τη διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, έβαλε τα δυνατά της να αναστρέψει την εικόνα μιας Ελλάδας με περιορισμένους ορίζοντες.
Πήραμε πρωτοβουλίες, όπως γνωρίζετε, με προστιθέμενη αξία και πολλαπλασιαστικά οφέλη για την διαπραγματευτική θέση της χώρας μας.
Προχωρήσαμε ιδιαιτέρως και σε στενή συνεργασία, έναν διαρκή συντονισμό και θέλω να το τονίσω αυτό- και κοινή δράση με την κυπριακή κυβέρνηση σε όλα τα επίπεδα, ώστε να κερδίσουμε αυτόν τον χαμένο χρόνο. Επίσης όμως να πω ότι η οικοδόμηση της διεθνούς εικόνας της χώρας και η δημιουργία πολιτικού κεφαλαίου δεν γίνεται από το σήμερα στο αύριο, θέλει χρόνο και θέλει πάρα πολλή προσπάθεια.
Σήμερα νομίζω κάναμε μία μεγάλη ανατροπή. Καταφέραμε σε αντίξοες συνθήκες και ενώ την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης την ασκεί αυτή τη στιγμή μία χώρα που δεν θα διστάσω να το πω- ως γνωστόν- έχει ριζικά διαφορετικές απόψεις από τις δικές μας. Σε αυτό το περιβάλλον εμείς καταφέραμε να διαμορφώσουμε το περιβάλλον και το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης. Εμείς δώσαμε την κατεύθυνση. Και οι εταίροι μας άκουσαν από την Ελλάδα ένα λόγο θετικό, ένα λόγο εποικοδομητικό και συνειδητοποίησαν ότι οι θέσεις μας, οι θέσεις της Ελλάδας και οι ανησυχίες μας έχουν βάση.
Να τονίσω ότι οι ενστάσεις μας στην μάλλον υπεραισιόδοξη ματιά της Προεδρίας σκοπό έχουν να προστατέψουν και την αξιοπιστία και τα συμφέροντα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει και η Ευρωπαϊκή Ένωση μία εικόνα που πρέπει να προφυλάξει απέναντι στη διεθνή κοινότητα.
Εμείς υποστηρίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να έχει και αξιοπρέπεια αλλά και ο λόγος της να είναι πιστευτός απέναντι σε τρίτες χώρες. Αυτήν την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμείς με τις δικές μας τις θέσεις νομίζω ότι μόνο να την υπερασπιστούμε μπορούμε.
Ως προς την ενταξιακή προοπτική της πΓΔΜ, η θέση μας είναι καθαρή, είναι γνωστή σε όλους. Ήταν καθαρή και γνωστή σε όλους από την πρώτη στιγμή. Και αυτήν ακριβώς τη θέση μετέφερα στο Συμβούλιο και τολμώ να πω ότι συνάντησα και μεγάλη υποστήριξη από τους εταίρους μας. Πιστεύω όμως ότι αυτό οφείλεται και στις εντατικές προσπάθειες και στην εντατική προεργασία που κάναμε με αλλεπάλληλες συναντήσεις και επαφές με πολλούς από τους εταίρους μας σε πολλά επίπεδα.
Προκειμένου να ξεκινήσει η πΓΔΜ ενταξιακές διαπραγματεύσεις, θα πρέπει πρώτα και αυτό είναι γνωστό, το έχουμε τονίσει να φτάσουμε σε μία λύση του ζητήματος της ονομασίας. Κι αυτό δεν είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης ή κάποιας πολιτικής εκτίμησης, αυτό είναι η πραγματικότητα. Αυτό όλοι το γνωρίζουμε. Η Ελλάδα θα πρωτοστατήσει στην ενταξιακή διαδικασία της γειτονικής χώρας και αυτό το έχουμε
τονίσει- το λέμε και το εννοούμε ότι εμείς θέλουμε και μπορούμε να είμαστε εκείνοι που θα πάρουμε στους ώμους μας το θέμα της ενταξιακής πορείας των Σκοπίων και να φέρουμε τη χώρα στην Ευρώπη, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά σε αυτό θα πρέπει και τα Σκόπια να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να κάνουν τα απαραίτητα βήματα, που χρειάζονται για την επίλυση του θέματος της ονομασίας.
Η Προεδρία παρουσίασε και στήριξε με μεγάλη επιμονή, θα έλεγα, την άποψη ότι θα πρέπει το Συμβούλιο να επανεξετάσει το θέμα αυτό τον επόμενο Μάρτιο του 2010, και μάλιστα με σκοπό να ορίσει ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων. Αυτή ήταν η επίμονη θέση της Προεδρίας, αυτή ήταν η πρότασή της. Η θέση αυτή, όπως αντιλαμβάνεστε, ούτε ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ούτε στα πραγματικά δεδομένα και σίγουρα δεν ανταποκρίνεται στην ξεκάθαρη θέση της Ελλάδας, την οποία εκφράσαμε από την πρώτη στιγμή.
Η θέση της Ελλάδας είναι και θέση αξιών, ότι τα συμπεράσματα πρέπει ακριβώς να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα. Και αυτή τη θέση μπορώ να πω ότι μεγάλο μέρος των εταίρων μας τη στήριξε στις παρεμβάσεις τους. Και αυτή η θέση τελικά αποτυπώθηκε στα συμπεράσματα και γι΄αυτό νομίζω ότι έχουμε κάθε λόγο να είμαστε ικανοποιημένοι. Το σημαντικό είναι ότι το Συμβούλιο σημειώνει την πρόταση της Επιτροπής για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αλλά λέει ότι θα γυρίσουμε σ αυτό το θέμα στο πλαίσιο της επόμενης Προεδρίας. Δεν υπάρχει καμία σύνδεση με το θέμα της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια, ότι δηλαδή ορίστηκε εδώ στο Συμβούλιο ημερομηνία για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αυτή τονίζω ότι ήταν η πρόταση της Προεδρίας και ακριβώς αυτό μπορέσαμε να αποτρέψουμε.
Δεύτερον, τονίζει το Συμβούλιο ότι απαραίτητη και ουσιαστική παραμένει η διατήρηση σχέσεων καλής γειτονίας, στην οποία περιλαμβάνεται και η εξεύρεση, βάσει διαπραγματεύσεων, μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης όσον αφορά στο ζήτημα της ονομασίας, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ. Και νομίζω αυτό δείχνει την πραγματικότητα για την οποία μίλησα, ότι πριν από την επίτευξη λύσης στο θέμα της ονομασίας δεν νοείται έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την πΓΔΜ.
Θέλω όμως να τονίσω και το άλλο. Η προσπάθεια της Ελλάδας ήταν και να είναι να στείλουμε ένα θετικό μήνυμα στα Σκόπια. Αλλά βεβαίως δεν πρέπει να συγχέουμε τα θετικά μηνύματα με τα απτά αποτελέσματα. Υπενθυμίζω ότι με πρωτοβουλία της Ελλάδας υπάρχει μία νέα δυναμική, θα έλεγα, στις σχέσεις των δύο χωρών, μία δυναμική την οποία εμείς τουλάχιστον επιθυμούμε, μία θετική δυναμική. Περιμένουμε από τα Σκόπια να ανταποκριθούν και εκείνα θετικά και με εποικοδομητικό τρόπο και νομίζουμε ότι αυτή η δυναμική μπορεί να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις, πάντα υπό την αιγίδα των ΗΕ.
Αλλά και πάλι τονίζω ότι τα Σκόπια πρέπει να κάνουν συγκεκριμένα βήματα και πρέπει να φτάσουν πρώτα σε λύση του ζητήματος της ονομασίας πριν την έναρξη διαπραγματεύσεων.
Σε ό,τι αφορά στο θέμα της Τουρκίας, οι διαπραγματεύσεις ήταν εξίσου μακρές και σκληρές. Ήθελα να τονίσω, όπως είπαμε και στις κοινές δηλώσεις με τον κ. Κυπριανού, την στενή, σχεδόν σε καθημερινή βάση, συνεργασία με την κυπριακή κυβέρνηση σ αυτό το θέμα, τον πλήρη συντονισμό μας, με κοινή γραμμή μέχρι το τέλος. Και, όπως είπα και προηγουμένως, αυτή η κοινή γραμμή, αυτός ο απόλυτος συντονισμός, αυτή η στενή συνεργασία έδωσε και μία ιδιαίτερη βαρύτητα στην κοινή μας φωνή σ αυτή τη διαδικασία, σ αυτές τις διαπραγματεύσεις οι οποίες
όντως δεν ήταν εύκολες.
Σημαντικό αποτέλεσμα είναι ότι τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Τουρκία έχουν βελτιωθεί ουσιαστικά και πολύ σημαντικά. Θα μου επιτρέψετε να σας πω, να σας αναφέρω τα κύρια σημεία, τα οποία εμείς θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά και ιδιαίτερης σημασίας για εμάς.
Πρώτα απ΄όλα υπήρξε μία προσπάθεια από την Προεδρία στην πρότασή της να γίνει λόγος σε λεγόμενες διμερείς διαφορές και στην επίδραση που αυτές έχουν στην ενταξιακή διαδικασία. Με άλλα λόγια, η Προεδρία πρότεινε ότι διμερείς διαφορές δεν θα πρέπει να είναι εμπόδιο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, στην ενταξιακή διαδικασία ενός υποψηφίου κράτους. Αυτό αντιλαμβάνεστε ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την Ελλάδα και νομίζω ότι η πρώτη μεγάλη και σημαντική επιτυχία των
διαπραγματεύσεων ήταν ότι αυτή η πρόταση διαγράφηκε εντελώς, δεν υπάρχει ούτε κουβέντα για αυτό το θέμα στα Συμπεράσματα.
Δεύτερον, υπάρχει ρητή αναφορά στην ανάγκη η Τουρκία να εκπληρώσει πλήρως τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, ιδίως σε τομείς όπως οι θρησκευτικές ελευθερίες, μειονοτικά δικαιώματα και περιουσιακά δικαιώματα. Αυτό αντιλαμβάνεστε ότι είναι για την Ελλάδα ιδιαίτερης σημασίας, λόγω του θέματος των δικαιωμάτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Υπάρχει ρητή αναφορά στο γεγονός ότι η ικανοποιητική εφαρμογή των διμερών συμφωνιών επανεισδοχής που έχει συνάψει η Τουρκία με κράτη-μέλη παραμένει προτεραιότητα ενόψει επανέναρξης διαπραγματεύσεων για τη σύναψη παρόμοιας συμφωνίας με την Ε.Ε.. Δηλαδή ρητή αναφορά για το μεγάλο θέμα της παράνομης μετανάστευσης, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα, ότι η Τουρκία θα πρέπει τη διμερή συμφωνία επανεισδοχής που έχει υπογράψει με την Ελλάδα από το 2001 να την τηρήσει και να την εφαρμόσει πλήρως.
Επίσης το Συμβούλιο ζητάει από την Τουρκία να δεσμευτεί χωρίς προϋποθέσεις στις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση διαφορών, σύμφωνα με τον Χάρτη των Η.Ε., συμπεριλαμβανομένης της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, και να αποφεύγει κάθε απειλή, πηγή έντασης ή πράξη, που θα μπορούσε να υπονομεύσει τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση διαφορών. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο καλύπτει απόλυτα τις δικές μας ανάγκες, καλύπτει τα συμφέροντά μας και θέλω να τονίσω ότι αυτή η αναφορά δεν είχε προβλεφθεί στην πρόταση της Προεδρίας και μπήκε κατόπιν πιέσεων της Ελλάδας, με ελληνική παρέμβαση.
Επόμενο θέμα ιδιαίτερης σημασίας θα έλεγα είναι ότι για πρώτη φορά στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου η Ένωση τονίζει τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών στα οποία περιλαμβάνονται η σύναψη διμερών συμφωνιών βάσει του ευρωπαϊκού κεκτημένου και του διεθνούς δικαίου, και τώρα για εμάς ιδιαίτερα σημαντικό, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας. Νομίζω όλοι αντιλαμβανόμαστε την ιδιαίτερη σημασία αυτής της αναφοράς και της προσθήκης.
Υπάρχει επίσης μία πολύ ισχυρή διατύπωση για υποχρεώσεις -μιλάνε τα Συμπεράσματα- της Τουρκίας στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού. Αυτή η διατύπωση έχει ενισχυθεί σημαντικά και πλέον η Τουρκία καλείται να συμβάλει ενεργά και έμπρακτα στην επίλυση του Κυπριακού μέσα στο πλαίσιο των Η.Ε. και τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές στις οποίες στηρίζεται η Ένωση.
Τέλος το Συμβούλιο εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις, συνεχίζει να αρνείται - και αυτή είναι η λέξη που χρησιμοποιείται στα Συμπεράσματα- την εκπλήρωση της υποχρέωσης πλήρους και μη διακριτικής εφαρμογής του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου.
Επαναβεβαιώνει την ισχύ των μέτρων που αποφασίστηκαν το 2006 σημειώνοντας ότι αυτά θα έχουν διαρκή επίπτωση στη γενικότερη πρόοδο των διαπραγματεύσεων και καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την πρόοδο που θα έχει επιτελέσει η Τουρκία σε σχέση με όλες τις πτυχές της λεγόμενης «Αντιδήλωσης» του 2005 στην επόμενη ετήσια έκθεση. Και αυτό θα γίνεται μέσω ενός ξεχωριστού κεφαλαίου στην έκθεση, η οποία θα ασχολείται με τη συμμόρφωση της Τουρκίας στις υποχρεώσεις της αυτές. Και αναφέρομαι εδώ όχι μόνο στην υποχρέωσή της για εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Αγκυρας, δηλαδή άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων της Τουρκίας, αλλά και στην υποχρέωση για εξομάλυνση των σχέσεών της με όλους τους γείτονές της. Σε ό,τι αφορά στην Κυπριακή Δημοκρατία, αυτό συνεπάγεται βεβαίως και την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, την υποχρέωσή της να το κάνει αυτό και επίσης το θέμα να μην εμποδίζει η Τουρκία την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διεθνείς οργανισμούς.
Αυτά είναι με λίγα λόγια τα πιο σημαντικά αποτελέσματα των Συμπερασμάτων σε ό,τι αφορά στην Τουρκία και όπως είπα προηγουμένως, νομίζω ότι έχουν συμπεριληφθεί με πολύ καθαρό και ουσιαστικό τρόπο τα θέματα ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος. Σας ευχαριστώ.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου