Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ

08.07.2013: ΚΥΠΡΟΣ> ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΑΝΑΛΗΦΘΕΙ Η ΙΔΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

του Παναγιώτη Ήφαιστου*
Η ιστορία της Κύπρου, όταν γραφτεί σωστά, θα καταδείξει ότι όσον αφορά το εσωτερικό μέτωπο, διακρίνονται κάποιοι σταθμοί οι οποίοι λίγο πολύ συνδέονται γραμμικά. Η ιστορία θα γραφτεί ή πρέπει να γραφτεί για να αναιρεθούν, αν μη τι άλλο, οι απλουστεύσεις όσων Ανανιστών κάθε εποχής, οι οποίοι την στιγμή που η Κύπρος και η Ελλάδα βρίσκονται στην άκρη του γκρεμού, ανερυθρίαστα με λόγια και με πράξεις και συνειδητά ή ανεπίγνωστα, δημιουργούν «κατάλληλη» ατμόσφαιρα για επαναφορά ενός νέου ακόμη χειρότερου φασιστικού, ανελεύθερου και γενοκτονικού σχεδίου Ανάν. Το 1964-65 ο Μακάριος διέσωσε την Κύπρο μόνο προσωρινά. Τα ίδια μυαλά και οι ίδιοι περίπου δράστες επανήλθαν και επανέρχονται. Με μια διαφορά: Ότι σήμερα η κυριαρχία των ίδιων εξαρτημένων, ξενόδουλων και εμφυλιακών νοοτροπιών θα σήμαινε ότι Ελλάδα και Κύπρος θα δεχθούν την χαριστική βολή...
«Κάποιος» πριν μερικούς μήνες έγραψε: [δεν βλέπουν] «… οι κήρυκες της απόλυτης ορθότητας του ΟΧΙ [του Σχεδίου Ανάν] είναι ότι η τουρκική κατάκτηση μεγάλου μέρους της Κύπρου θέτει (έθεσε κι έθετε από τότε) τέρμα στους εθνικούς ενωτικούς αγώνες της Κύπρου για τα επόμενα 100 χρόνια, κι αν αυτό ήταν σοκ σε πολλαπλά πεδία (εθνικό, ψυχολογικό, ιστορικό κ.λπ.), κανένας δεν δικαιολογείται να λέει «εγώ θέλω να αγνοώ το τάδε πεδίο διότι όταν το σκέφτομαι με αρρωσταίνει». … να συνειδητοποιούσαμε ότι τερματίστηκαν άδοξα, συντριπτικά  και τελειωτικά πια οι εθνικοί μας αγώνες, οπότε ας βάλουμε προσωρινά πίσω στα μπαούλα τα σύμβολα και τα οράματα κι ας δούμε τι μπορούμε να περισώσουμε ως απλοί  «πολίτες» μιας ιδιότυπης «Δημοκρατίας», που για την ώρα σκέφτονται μόνο τη βιολογική τους επιβίωση εν ειρήνη. Τεράστιας ευθύνης απόφαση. Μεγάλου κινδύνου απόφαση, αληθινά ζωής ή θανάτου απόφαση, με τον θάνατο να έχει τις συντριπτικά περισσότερες πιθανότητες ..».
Το ποιος έγραψε αυτή την βαθύτατων προεκτάσεων «ιστορική» φράση δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία. Σημασία έχει ότι υποδηλώνει μια αντίληψη που υποβόσκει στα θεμέλια πολλών δραστών της συμφοράς των Ελλήνων από το 1945 μέχρι σήμερα. Σήμερα, στο μεταίχμιο, όταν αμφότερα τα κράτη τα κυβερνούν τρόικες και όταν στήνονται νέες κλίνες Προκρούστη στρατηγικών παιγνίων, δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια πολιτικού και πνευματικού ανορθολογισμού.
Άμα βάλουμε τις σημαίες μας στα μπαούλα η Πηνελόπη δεν θα συναντήσει τον Οδυσσέα. Είτε θα την βιάσουν είτε απεγνωσμένη θα εκπορνευτεί. Δυστυχώς η επιπολαιότητά μας και η ενθάρρυνση των εμφυλιακών συνδρόμων προς τα εκεί οδηγεί την Κύπρο (πολύ πιθανό και την Ελλάδα). Είναι θλιβερό, πάντως, το γεγονός ότι ακόμη και καλοπροαίρετοι συμπατριώτες μας δεν βλέπουν αυτή την εξόφθαλμη αλήθεια.
Οι αντί-κομμουνιστές τραμπούκοι της περιόδου αμέσως μετά την ανεξαρτησία περιόδου (1960-67) γαλουχήθηκαν όχι για να δράσουν υπέρ των σκοπών της ανεξαρτησίας και ελευθερίας των Κυπρίων. Πολλοί μπορεί αυτό να νόμιζαν αλλά η αλήθεια είναι άλλη. Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου πολλοί Κύπριοι  προσχώρησαν στην προπαγάνδα της μιας πλευράς των αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου (οι αντίθετοί τους, βέβαια, στην προπαγάνδα της άλλης πλευράς). Όσοι ζούσαν τότε και ζουν και σήμερα θυμούνται τις μαύρες λιμουζίνες γεμάτες ψιλοκουρεμένους Αμερικανούς να καταφθάνουν ακόμη και στο τελευταίο χωριό και να γαλουχούν τα «παλληκάρια» με αλλότρια δόγματα. Τα δογμάτιζαν με ζητήματα άσχετα με την επιβίωση των Ελλήνων και τα ετοίμαζαν, όπως τελικά αποδείχθηκε, για κάθε μελλοντική «χρήση».
Οι συνέπειες είναι πασίγνωστες, φρικτές και πολλές ανεπίστροφες. Έστησαν στρατούς αναρίθμητων οι οποίοι συνειδητά ή ανεπίγνωστα μέχρι και σήμερα πανέτοιμα και ετοιμοπόλεμα υπηρετούν το ένα ή άλλο στρατηγικό σχέδιο. Το ίδιο αποκρουστικό σκηνικό πολλών άλλων ιθαγενών πολλών άλλων κρατών της μετά-αποικιακής εποχής που σήμερα βλέπουμε που καταλήγουν. Διευκρινίζεται ότι δεν μιλάμε για καμιά συνομωσία. Μιλάμε για πασίγνωστα σε κάθε καλό διεθνολόγο στρατηγικά σχέδια της ανελέητης σύγκρουσης μεταξύ των ηγεμονικών δυνάμεων. Δεν βλέπουν φίλους και εχθρούς. Βλέπουν μόνο πιόνια των εκατέρωθεν στρατηγικών παιγνίων. Μικρότερα κράτη όπως τα δικά μας αντί να διαφυλάξουν την συνοχή τους, αντί να συσπειρωθούν γύρω από έσχατες λογικές ελευθερίας και ανεξαρτησίας και αντί να αποφεύγουν τις συμπληγάδες, συχνά σέρνονται και συνθλίβονται.
Στην Αθήνα περίπου την ίδια περίοδο (αρχές της δεκαετίας του 1960) το σκηνικό της αδυναμίας, της εμφύλιας διαίρεσης και της εξάρτησης ήταν κάτι περισσότερο από πασίδηλο. Δημαγωγοί, πράκτορες, εθνοσωτήρες, βασιλιάδες και βασιλόπουλα και εξεγερμένοι κομμουνιστές της μετά-εμφυλιακής εποχής κατά των «νικητών» του εμφυλίου πολέμου των οποίων ο κίβδηλος πατριωτισμός αποκαλύφθηκε από την θέρμη με την οποία υποστήριξαν την ξενόβαλτη χούντα. Ούτως ή άλλως, κατ’ ουσία, ελληνικό κράτος δεν υπήρχε. Οι υπηρεσίες, ο στρατός και η αστυνομία ελέγχονταν εξωτερικά και οι δημαγωγοί –με κορυφαίο των «Γέρο»– επιδιδόταν σε ρεσιτάλ πολιτικής ανευθυνότητας.
«Γέρος»: Καθισμένος πάνω σε 5-6 εκκολαπτόμενα ενδό-ελλαδικά πραξικοπήματα, πέραν πολλών άλλων απίστευτων ερασιτεχνικών κινήσεων υπόσχονταν στους ξένους πραξικόπημα κατά της εκλεγμένης ηγεσίας στην Κύπρο. Βέβαια οι γεμάτοι εμφυλιακά σύνδρομα συγκαιρινοί ιστορικοί εισαγγελείς, ούτε που τους ενδιαφέρει η εγκληματική πρόθεση του «Γέρου» να κάνει πραξικόπημα. Τέσσερεις δεκαετίες μετά το αντί-μακαριακό μένος και τα εμφύλια σύνδρομα ενώνονται για να εθελοτυφλούν μπροστά σε τέτοιες εγκληματικές προθέσεις και υποσχέσεις. Η πολιτική ανευθυνότητα του «Γέρου» ήταν μνημειώδης. Εάν κάτι πολύ σημαντικό αποκαλύπτουν τα αμερικανικά και βρετανικά έγγραφα που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, είναι ακριβώς τέτοιες πτυχές, καθότι οι άλλες που αφορούν την στρατηγική αντιπαράθεση και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι λίγο πολύ γνωστές. Στην διελκυστίνδα των αμερικανικών σχεδίων της περιόδου 1964-65 (συχνά ακούνε και στο όνομα «σχέδια Άτσεσον) και ενώ οι Τούρκοι ως συνήθως ποτέ δεν δέχθηκαν οτιδήποτε παρά μόνο συνομιλούσαν ανεβάζοντας διαρκώς τον πήχη των αξιώσεων, η Άγκυρα ολοφάνερα ανέμενε να διαπράξουμε το μοιραίο λάθος (που τελικά αποφεύχθηκε λόγω ελιγμών του Μακαρίου αλλά που δυστυχώς δεν αποφύγαμε το 1974).
Αν κάτι σημαντικό, επιπλέον, μπορεί να συναχθεί από τα αμερικανικά και βρετανικά έγγραφα για να φωτίσει σημαντικές σκοτεινές πτυχές των σχεδίων Άτσεσον, είναι ότι οι Αμερικανοί στο πιο υψηλό επίπεδο της χάραξης και εφαρμογής στρατηγικής έλεγαν ότι εάν άρχιζε στην Κύπρο κατιτί δεν υπήρχε περίπτωση να μην ευνοηθεί η Τουρκία (αυτά είναι τα ουσιώδη της ανάγνωσης των αρχείων και όχι η επιλεκτική ανάγνωση ασήμαντων πτυχών που δικαιολογούν πραξικοπήματα, σύνδρομα ενοχών και σημερινή υποστήριξη του ενός ή άλλου επερχόμενου σχεδίου Ανάν).
Εάν σταθούμε στον «Γέρο» (σ.σ. Γεώργιος Παπανδρέου), με ανευθυνότητα ακραίων διαστάσεων, την ίδια στιγμή που υποσχόταν πραξικόπημα στην Κύπρο συναινούσε στην για πρώτη φορά έλευση της Τουρκίας στην Καρπασία και στην παραχώρηση του Καστελορίζου (για λόγους ελέγχου των προσβάσεων!). Κυρίως, όμως, συνομιλούσε με ξένους για προέλαση των Τούρκων με θολούς και αδιευκρίνιστους όρους και σε θολά προσδιορισμένες περιοχές. Η σταθεροποίηση των ορίων θα συντελούνταν δυναμικά και αφού η Κύπρος θα είχε μπει ανυπεράσπιστη στην  κλίνη του Προκρούστη των στρατηγικών παιγνίων του Ψυχρού Πολέμου. Καθ’ όλη την διάρκεια των «συνομιλιών» η αντιμετώπιση «τυχόν συγκρούσεων» που θα άρχιζαν μεταξύ «θερμόαιμων ελλήνων» αποτελούσε πάντοτε ένα ρευστό ζήτημα. Η έκβαση των συγκρούσεων όπως είναι λογικό και όπως συμβαίνει με κάθε διεθνή σύγκρουση συναρτάται με την πολιτικοστρατιωτική οργάνωση των εμπλεκομένων, τα εναλλακτικά σενάρια εκπλήρωσης των σκοπών, την ισχύ των δρώντων, τις πραγματικές δυνατότητες των εμπλεκομένων και κυρίως από τα συμπλεκόμενα στρατηγικά συμφέροντα του Ψυχρού Πολέμου  (ποιος θα τις άρχιζε, ποιος θα τις ήλεγχε, ποιος θα τις ποδογετούσε τις δικές μας εμφύλιες συγκρούσεις, ποιοι θα επωφελούνταν, που θα κατέληγε κτλ – όλα αυτά μας τα εξηγεί ο αρχηγός του Αμερικανικού επιτελείου ο οποίος έκανε σαφές ότι η Τουρκία ήταν υπέρτατος σύμμαχος και τα συμφέροντά της και οι επιλογές της μη αμφισβητήσιμες).
Την ίδια στιγμή, βέβαια και εν μέσω κρίσεως, τίποτα δες εγγυόταν ότι στην Αθήνα δεν θα γινόταν ένα από τα πολλά ετοιμαζόμενα πραξικοπήματα (ένα από αυτά έγινε λίγα χρόνια μετά το 1967). Ο «Γέρος» καθισμένος πάνω σε κινούμενες κοινωνικοπολιτικές πλάκες και εν μέσω σχεδίων πραξικοπημάτων δημαγωγούσε ακατάσχετα. Αγόταν και φερόταν. Ολοφάνερα, κατάφερε να φέρει την Κύπρο στο χείλος της αβύσσου. Ακόμη και οι Αμερικανοί έφριξαν με την ανευθυνότητά του και το έλεγαν στις συναντήσεις τους και στις επιστολές τους (κύριο μέλημα των Αμερικανών βέβαια, ήταν να εκδιωχθεί ή και δολοφονηθεί ο Μακάριος για να προχωρήσουν τα σχέδιά τους, και την (τελική) δειλία του Παπανδρέου στηλίτευαν επειδή φοβήθηκε και δεν τήρησε τις υποσχέσεις του).
Τουτέστιν, εάν χρειάζεται να κάνουμε υποθέσεις, το 1964-5 προδιαγραφόταν α) εμφύλιες συγκρούσεις στην Κύπρο, β) προέλαση των Τούρκων στην οποία οι Αμερικανοί δήλωναν προγραμματικά αμέτοχοι (δηλαδή, δεν θα τους εμπόδιζαν, όπως δήλωναν απερίφραστα, στην εκπλήρωση των σκοπών τους), γ) πραξικοπήματα στην Ελλάδα και δ) η Ελλάδα και την Κύπρο αδύναμες και διαιρεμένες να κατακομματιάζονται πάνω στο τραπέζι της προαναφερθείσης κλίνης του Προκρούστη των στρατηγικών παιγνίων.
Οι ερασιστεχνισμοί της Αθήνας, το Λονδίνο που καιροφυλαχτούσε και ποτέ δεν έδειξε πλήρως τα χαρτιά του, οι στρατηγικές ισορροπίες της εποχής εκείνης στο επίπεδο ΗΠΑ-ΕΣΣΔ, οι λεπτές ισορροπίες στην ανατολική Μεσόγειο, η σημασία της Τουρκίας για αυτές, οι ΗΠΑ που λειτουργούσαν ως ελέφαντες εν υαλοπωλείο και οι σχεδόν σίγουρες (και σίγουρα υποκινημένες από οποιονδήποτε θα είχε συμφέρον) συγκρούσεις στην Κύπρο θα είχαν ένα αναπόδραστο υπό τις περιστάσεις αποτέλεσμα: Η Κύπρος και η Ελλάδα θα έμπαιναν στο τραπέζι των στρατηγικών παιγνίων υπό τις δυσμενέστερες γι’ αυτή συνθήκες (χειρότερες συνθήκες συγκρινόμενες ακόμη και με αυτές του 1974 και του 2004 ή τις σημερινές).
Προφήτης του παρελθόντος κανείς δεν μπορεί να γίνει. Το ότι μερικοί προσυπογράφουν ιστορικές ανεκδοτολογίες και γραμμικές ιστορικές ασυναρτησίες είναι δηλωτικό της πνευματικής και πολιτικής παρακμής των Ελλήνων. Εν τέλει, όμως, πρέπει να τονιστεί ότι είναι πολιτικά άκρως επικίνδυνο να γίνονται ανεκδοτολογικού χαρακτήρα εξιστορήσεις για τόσο σοβαρά πράγματα. Ακόμη πιο επικίνδυνο είναι για τους Έλληνες ότι με τόσο αλματώδη τρόπο συνδέονται τα τότε γεγονότα με την σημερινή κατάσταση για να προδιαγράψουν την οριστική καταστροφή. Την οριστική και αμετάκλητη, δηλαδή, ένταξη του Ελληνισμού της Κύπρου στον χώρο επιρροής των εχθρών. Βρικολακιάζει ο χειρότερος εαυτό μας της περιόδου 1960-1974 και ακυρώνεται έτσι κάθε αξίωση πολιτικού και στρατηγικού ορθολογισμού. Θα επικρατήσουν οι ίδιοι άκρως επικίνδυνοι παραλογισμοί και πολύ χειρότεροι.
Αυτοί δηλαδή –οι παραλογισμοί– οι οποίοι από το 1960 μέχρι το 1967 μετέτρεψαν την Κύπρο πεδίο συγκρουόμενων τραμπούκων του υποκόσμου και αυτοί που προκάλεσαν συνοδοιπορία πολλών με την Χούντα, την Ουάσινγκτον και την Μόσχα (οι συγκλίνουσες περί το σχέδιο Ανάν συμπεριφορές σε ένα ευρύ ιδεολογικό φάσμα δεν είναι τυχαίες – το ζήτημα δεν είναι η μια ή άλλη ιδεολογία γιατί όλες οι ιδεολογίες του Ψυχρού Πολέμου ήταν και συνεχίζουν να είναι ξενόδουλες και εξυπηρετικές ξένων στρατηγικών σχεδίων – το ότι συγκλίνουν στα ουσιώδη δεν είναι τυχαίο).
Είναι οι ίδιοι παραλογισμοί όσων ξεσηκώθηκαν να κάνουν την ένωση από το 1970 μέχρι το 1974. Αναμενόμενα οδήγησαν σε πλήρη σύμπραξη πολλών «παλληκαριών της φακής» με το πραξικόπημα. Όσων (παραλογισμών) στην συνέχεια έκαναν πολλούς να γονατίσουν μπροστά στους εχθρούς, όσων έκαναν πολλούς να αναπτύξουν σύνδρομα υποτέλειας και ετοιμότητα να υποδουλωθούν ακόμη και … για εκατό χρόνια, να βάλουν τις σημαίες στα μπαούλα και να δεχθούν την ιδέα ένταξης της Κύπρου στο νέο-Οθωμανικό σφαγείο. Όσων γεμάτοι σύνδρομα και ενοχές για το αμαρτωλό πολιτικό παρελθόν τους ψάχνουν για δικαίωση παραδίδοντάς μας χειροπόδαρα δεμένους ως δήθεν «πολίτες» μιας δήθεν «ιδιότυπης «Δημοκρατίας», που για την ώρα, δήθεν, θα πρέπει να σκέφτονται μόνο τη βιολογική τους επιβίωση.
Πρέπει να τονιστεί ότι είναι αξιοπερίεργο το γεγονός ότι τόσοι πολλοί καλοπροαίρετοι –και συχνά πολύ μορφωμένοι και επί άλλων σημαντικών περιόδων ιστορικά καταρτισμένοι– δεν μπορούν να διαβάσουν το ιστορικό Α,Β,Γ ή να διακρίνουν το ιστορικό μαύρο από το ιστορικό άσπρο. Γιατί παρασύρονται από ανεκδοτολογίες και από αυθαίρετες αλματώδεις ασυναρτησίες! Στον Μακάριο, για παράδειγμα, μπορούν να καταλογιστούν πάρα, πάρα, πάρα πολλά!!. Κυρίως ότι δεν φρόντισε να θωρακίσει και περιφρουρήσει πλήρως και ασυμβίβαστα το κυπριακό κράτος κατά των ξενόβαλτων, ξενόδουλων, ξενοκρατούμενων και άκρως ανεύθυνων εξουσιαστών των Αθηνών. Πιστώνεται όμως, ο Μακάριος, με το γεγονός ότι το 1963-64 εν μέσω εξόφθαλμα ακραία και εγκληματικά ανεύθυνων κινήσεων της Αθήνας και περνώντας μέσα από πολλές συμπληγάδες μιας επικίνδυνης ιστορικής ψυχροπολεμικής στιγμής, κατόρθωσε να διασώσει, έστω και προσωρινά, την Κύπρο. Είναι αποκρουστικό να δεχόμαστε να αντιστρέφουμε τόσο ωμά και αυθαίρετα αυτή την πασίδηλη και διυποκειμενικά γνωστή αλήθεια. Το να κατηγορείται ο Μακάριος για κάποιου είδους ανθελληνισμό, λόγω αυτού του γεγονότος, εξάλλου, αποτελεί ύβρη κατά της λογικής και κατά της ιστορίας. Η ύβρις ως γνωστό, ποτέ δεν είναι χωρίς συνέπειες για όσους την εκτόξευαν.
Βέβαια, το 1964-65 ο Μακάριος διέσωσε την Κύπρο μόνο προσωρινά. Τα ίδια μυαλά και οι ίδιοι περίπου δράστες επανήλθαν και επανέρχονται. Με μια διαφορά: Ότι σήμερα η κυριαρχία των ίδιων εξαρτημένων, ξενόδουλων και εμφυλιακών νοοτροπιών θα σήμαινε ότι Ελλάδα και Κύπρος θα δεχθούν την χαριστική  βολή. Συνομιλώντας σήμερα το πρωί με συνάδελφο μου είπε ότι ίσως και να μας αξίζει. Διαφωνώ! Όσο και να διαφωνεί κάποιος, όμως, μπροστά στο τσουνάμι ανορθολογισμού οι επιλογές λιγοστεύουν και το μοιραίο επέρχεται. Οι λίγοι θα βάλουν την σημαία στο μπαούλο και ως συνήθως συμβαίνει ιστορικά θα συμβιβαστούν για να υπηρετήσουν τον κατακτητή και οι λίγοι θα υποφέρουν.
Η Πηνελόπη όμως τι φταίει; Ενώ η Πηνελόπη υπομονετικά περίμενε τον πολυμήχανο Οδυσσέα, στις μέρες μας, στο όνομα αμφοτέρων, κάποιοι επικαλούνται την ιδιότητα του φορέα της ελληνικότητας (αχθοφόροι, κατά βάση) για να συνεισφέρουν στο σημερινό ρεκόρ πολιτικού ανορθολογισμού και διπλωματικής ασυναρτησίας. Γιατί το κάνουν; Γιατί τους αφήνουμε και κυρίως γιατί καλοπροαίρετοι άνθρωποι τόσο εύκολα παρασύρονται και τόσο εύκολα συνηγορούν;
Υπό τις περιστάσεις είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε όλοι ότι ενώ τα ηλίθια επιχειρήματα στις καφενειακές διαμάχες είναι αήττητα, όταν επικρατήσουν στο πολιτικό πεδίο είναι θανατηφόρα.
 * Καθηγητής διεθνών σχέσεων, πανεπιστήμιο Πειραιώς

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Αναξίμανδρος (610-540 π.X.)

Γέννηση, θάνατος, άπειρο », 23 Μαΐου 2011 Επιστήμες / Μορφές της Επιστήμης & της Τεχνολογίας   Αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Αστρονομίας και των Φυσικών Επιστημών - Πανεπιστήμιο Αθηνών Στράτος Θεοδοσίου Στην φιλοσοφία του Αναξίμανδρου, το άπειρο, που ήταν αθάνατον και ανώλεθρον, ήταν η πρωταρχική κοσμική ουσία από την οποία απορρέουν τα πάντα και στην οποία τελικά επιστρέφουν τα πάντα. Από αυτό γεννιούνταν και σε αυτό επέστρεφαν αλληλοδιαδόχως άπειροι κόσμοι. των Στράτου Θεοδοσίου, επίκουρου καθηγητή, και Μάνου Δανέζη , αναπληρωτή καθηγητή, Τμήμα Φυσικής – Πανεπιστήμιο Αθηνών και Milan Dimitrijevic , Astronomical Observatory of Belgrade, Serbia Την ίδια εποχή με τον Θαλή έδρασε, επίσης στην Μίλητο, ο μαθητής και διάδοχος στην Σχολή του, ο Αναξίμανδρος (610-540 π.X.), ο οποίος, όπως παραδέχονται όλοι οι μελετητές εκείνης της περιόδου, ήταν ισάξιος του διδασκάλου του και ο πρώτος που μαζί

Είχε Δίκιο η Αντιγόνη ή ο Κρέων;

Επανερχόμαστε   στα παλιά ερωτήματα. Είχε άραγε κάπου δίκιο η Αντιγόνη (ή εξ ολοκλήρου δίκιο); Και είχε άραγε ο Κρέων κάποιο άδικο (ή εξ ολοκλήρου άδικο); Δεν είναι βέβαιο ότι αυτά είναι τα πιο ενδιαφέροντα ερωτήματα που θα μπορούσε κανείς να θέσει για το έργο, τουλάχιστον έτσι ωμά διατυπωμένα. Ή μάλλον θα μπορούσε ο Σοφοκλής ο ίδιος να τα έχει κάνει πιο ενδιαφέροντα —και πιο δύσκολα— όμως οι επιλογές του ήταν άλλες. Υπήρχε σύγκρουση —μια σύγκρουση εγελιανού τύπου— μεταξύ των δικαιωμάτων της οικογένειας και των δικαιωμάτων της πολιτείας. Και αρχικά φαίνεται σαν ο Σοφοκλής να πρόκειται να αναπτύξει το έργο του με βάση αυτή τη σύγκρουση, όταν η Αντιγόνη εμφανίζεται στον Πρόλογο του δράματος προσηλωμένη ειδικά στην οικογένεια και έκδηλα αδιάφορη απέναντι στην πολιτεία, ενώ ο Κρέων με το διάγγελμα του αμέσως μετά την Πάροδο (πολύ σημαντική τοποθέτηση σε αρχαίο ελληνικό δράμα) αναλαμβάνει τη θέση του εκφραστή της πόλεως, με την έκκληση έξαφνα που απευθύνει να υποταχθούν οι προσωπικέ

O ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ: Ο άνθρωπος μετά το θάνατό του δεν περνά στην ανυπαρξία, ο νεκρός δεν είναι «μηδέν», αλλά μετέχει στο «είναι» έχει την ικανότητα να αισθάνεται και αναμένει (μέσω της μετεμψύχωσης) την επιστροφή του στον ορατό κόσμο.

O ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ Ο Παρμενίδης ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Ελέα της Μεγάλης Ελλάδας στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., σε ένα περιβάλλον επηρεασμένο από τις απόψεις του Πυθαγόρα και του Ξενοφάνη. Θεωρείται η πλέον πρωτότυπη μορφή της προσωκρατικής σκέψης. Σε αντίθεση με τους Ίωνες φυσιολόγους δεν αναζητά την ενότητα του κόσμου σε μια φυσική ουσία, αλλά στην ίδια την «οντότητα» των πραγμάτων που μας περιβάλλουν, στο είναι όλων των όντων και όλων των πραγμάτων. Ο Παρμενίδης εκθέτει τη φιλοσοφία του σε έμμετρο λόγο (δακτυλικό εξάμετρο), επιθυμώντας πιθανώς να την παρουσιάσει ως αποτέλεσμα θείας αποκάλυψης. Στο προίμιο του ποιήματoς περιγράφεται το ταξίδι του ποιητή πάνω σε άρμα, καθοδηγούμενο από κόρες του ΄Ηλιου σε μια ανώνυμη θεά. Ακολουθεί η Αλήθεια, στην οποία μιλά η θεά επιχειρώντας μια προσέγγιση της καρδιάς της αλήθειας.     «αλλά ωστόσο θα μάθεις και τούτο, πως τα δοκούντα θα έπρεπε να είναι απολύτως δεκτά, όλα δεκτά στο σύνολό τους ως όντα». Παρουσιάζοντας τα φα