Το 2013 έτος σημαντικών αποφάσεων και στην Εξωτερική πολιτική

Το 2013 έτος σημαντικών αποφάσεων και στην Εξωτερική πολιτική

Του Χρήστου Καπούτση

 

Καλώς να έρθει   το 2013,  αλλά φέρνει μαζί του και προβλήματα,   στον οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και διπλωματικό τομέα.

Και  θα πρέπει να αποδειχτεί στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής, η πολύ καλή προετοιμασία  της  Ελληνικής Κυβέρνησης, ώστε να  τα αντιμετωπίσει επιτυχώς.

Στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας, τα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, τη νέα χρονιά , αναμένονται συνταρακτικές εξελίξεις. Ισχυρές χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα, διαμορφώνουν ζώνες επιρροής, «σπάζοντας» το αμερικανό-βρετανικό μονοπώλιο. ΗΠΑ και Βρετανία,  διατηρούν  εξίσου ισχυρές σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά και με την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία, ακόμη και με τη νέα πολιτική ηγεσία της Αιγύπτου της «Μουσουλμανικής Αδελφότητας», ενώ στα Βαλκάνια οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν ισχυρούς δεσμούς με την Αλβανία, τα Σκόπια και τη Βουλγαρία.  Νέος και πολύ σημαντικός  στρατηγικός παράγοντας θα είναι η Γερμανία, που φαίνεται να διαφοροποιείται από τον αγγλοσαξονικό άξονα και τις επιλογές του, όχι μόνο στην νοτιανατολική Ευρώπη,  αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς επίσης και στα Βαλκάνια. Γερμανία και Αυστρία, διατηρούν άριστες σχέσεις με την Κροατία, τη Σλοβενία και τη Ρουμανία .

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ύφεση, είναι χώρα επιτηρούμενη, εξαρτώμενη από τις δανειακές της ανάγκες και τις ανελαστικές (λόγω Μνημονίων) υποχρεώσεις της προς τους δανειστές  και είναι σαφώς αμφισβητούμενης Εθνικής Κυριαρχίας. Η Ελλάδα, είναι σε δυσχερή θέση, αλλά είναι και υποχρεωμένη μέσα σε αυτό το ασταθές διεθνές περιβάλλον να πάρει μεγάλες αποφάσεις,  για να κατοχύρωση τη θέση της στην Ευρώπη , αλλά και στην Αν. Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.

Η Ελληνική Κυβέρνηση μέσα στο 2013 θα πρέπει να κάνει διαχείριση της ενεργειακής πολιτικής, που θα βρεθεί στο επίκεντρο της Κεντρικής πολιτικής.  Είναι σε εκκρεμότητα η ανακήρυξη, τμηματική έστω, της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, όπως σχεδιάζει να κάνει η Κυβέρνηση μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2013.  Αυτή όπως η προοπτική περιπλέκει τις διμερείς σχέσεις της Ελλάδας με την Αλβανία, την Τουρκία, την Αίγυπτο , τη Συρία, τη Λιβύη και κυρίως, με τους Στρατηγικούς  «παίχτες» της περιοχής, ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία.

Στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία, αναμένεται ότι θα ασκηθούν πιέσεις από την αμερικανοβρετανική διπλωματία , για την επίλυση βασικών  ελληνοτουρκικών διαφορών, μέχρι την άνοιξη του 2013. Θα προωθηθεί ένα «πακέτο» , που θα περιλαμβάνει  τη οριστική διευθέτηση πολλών διμερών προβλημάτων, μεταξύ των οποίων και την οριοθέτηση ,  είτε της υφαλοκρηπίδας , είτε της ΑΟΖ, ώστε να προχωρήσει απρόσκοπτα η αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου της Αν. Μεσογείου.  Εκτιμάται ότι,  τέλος Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας –Τουρκίας  στην Άγκυρα , όπου  θα συμπροεδρεύσουν  οι Πρωθυπουργοί των δύο κρατών κύριοι  Α. Σαμαρά και Τ. Ερντογάν. Πιθανόν, να προκύψουν εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Επανέρχεται στο διπλωματικό προσκήνιο το Σκοπιανό. Το τετραήμερο 8-12 Ιανουαρίου, ο αμερικανός διαπραγματευτής  Μάθιου Νίμτς θα αρχίσει ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων με τις Κυβερνήσεις της Ελλάδας και της π.Γ.Δ. Μακεδονίας .  Πάντως,  δύσκολα ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς, που σε κάποια περίοδο της πολιτικής του σταδιοδρομίας,  ως Υπουργός Εξωτερικών, ήταν αδιάλλακτος με το θέμα της ονομασίας του γειτονικού κράτους, τώρα ως πρωθυπουργός, θα αποδεχτεί,  μια σύνθετη ονομασία γεωγραφικού προσδιορισμού (δηλαδή ονομασία που θα περιλαμβάνει και τη λέξη  Μακεδονία).  Η νέα  διπλωματική  προσπάθεια  του κ.Μ.Νίμιτς , πιθανότατα να υπονομευτεί και από τις δύο Κυβερνήσεις Αθηνών και Σκοπίων.

 Το 2013 αναμένεται  έκρηξη του Αλβανικού εθνικισμού,  και θα πρέπει η ελληνική διπλωματία να είναι πολύ καλά προετοιμασμένη, για να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις. Και γενικά,  το 2013 θα είναι μια ταραγμένη χρονιά για τη  Βαλκανική Χερσόνησο, γι’ αυτό απαιτείται πολύ μεγάλη  προσοχή και φυσικά , κινητικότητα   της ελληνικής διπλωματίας.

Σε πολιτικο-διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο, είναι εμφανής η επιλογή της Κυβέρνησης να ενισχύσει, να αναβαθμίσει και να διευρύνει τις σχέσεις της χώρας μας με τη Γερμανία. Και μάλιστα στον τομέα της Ενέργειας και συνεπώς και της γεωοικονομίας. Αυτή όμως η επιλογή της Ελληνικής Κυβέρνησης, ίσως να δημιουργήσει δυσκολίες στις παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, ειδικά μάλιστα, όταν το διακύβευμα είναι η αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου,  που πιθανολογείται ότι υπάρχει εν αφθονία εντός των ορίων της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.

Η «στροφή» της Κυβέρνησης του Α. Σαμαρά προς την ενδυνάμωση των σχέσεών μας με τη  Γερμανία, θα πρέπει να είναι πολύ καλά σχεδιασμένη, διότι στην αντίθετη περίπτωση θα προκύψουν προβλήματα στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Ειδικά μάλιστα στην περίπτωση,  που τα γερμανικά και αμερικανικά  Στρατηγικά συμφέροντα βρεθούν σε αποκλίνουσες ή και  αντίθετες πορείες , είτε στα Βαλκάνια , είτε στην Α. Μεσόγειο.

Επίσης η αναβάθμιση των σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ στον διπλωματικό και στρατιωτικό τομέα,  πιθανότατα να διαταράξει τις παραδοσιακά καλές σχέσεις της Ελλάδας με τον   Αραβο-μουσουλμανικό Κόσμο, με τον οποίο η Τουρκία διαμορφώνει  σχέσεις ηγεμονεύουσας  περιφερειακής υπερδύναμης…

Κοντολογίς, η Ελληνική Κυβέρνηση στη διάρκεια του 2013 θα αντιμετωπίσει προβλήματα και διλήμματα στον τομέα της Εξωτερικής και Αμυντικής πολιτικής  εφάμιλλα ή και πιο σοβαρά  από εκείνα της οικονομίας, αν και η αλληλεξάρτησή τους  είναι πλέον  προφανής και ο επιμερισμός των προβλημάτων (οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, διπλωματικά, στρατιωτικά, διεθνή) γίνεται για λόγους τακτικής στο γενικότερο σχεδιασμό μιας συνεκτικής Εθνικής Στρατηγικής, υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι υπάρχει ...