ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ. Η προοπτική αλλαγής των συνόρων, θα πυροδοτήσεις ντόμινο δραματικών εξελίξεων

άρθρο του Χρήστου Καπούτση

Η εσπευσμένη επίσκεψη του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ  σε Τίρανα και Σκόπια, είναι ενδεικτική της έκρυθμης κατάστασης , λόγω της κλιμακούμενης έντασης στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά, είχε και στόχο, να υπογραμμίσει το ενδιαφέρον (ενεργειακό, στρατιωτικό) της Δυτικής Συμμαχίας (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-Ε.Ε.), για το κεντροδυτικά Βαλκάνια, αποθαρρύνοντας αντίστοιχες φιλοδοξίες της Ρωσίας.  Η Αλβανία και το Μαυροβούνιο, είναι τα νεοτέρα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, η Βόρεια Μακεδονία είναι υπό ένταξη και το Κόσσοβο είναι αμερικανικό προτεκτοράτο.  Ο κίνδυνος νέας βαλκανικής ανάφλεξης , αυτή τη φορά,  προέρχεται από τον αλβανικό εθνικισμό και μεγαλοϊδεατισμό.  

«Είμαστε έτοιμοι να  σας καλωσορίσουμε και η χώρα σας, να γίνει το 30^ο μέλος της συμμαχίας», δήλωσε ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ  Γενς Στόλτενμπεργκ στους δημοσιογράφους , στα Σκόπια, μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ. Μάλιστα, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε (!!) ότι , η  Βόρεια Μακεδονία σχεδιάζει να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ της μέχρι το 2024, από το 1% που είναι τώρα.

Η διαδικασία ένταξης της γειτονικής χώρας στην Ατλαντική  Συμμαχία,  ξεκίνησε με την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών και με το Ελληνικό Κοινοβούλιο να είναι το πρώτο , που την επικύρωσε.   Μέχρι τώρα, τα κοινοβούλια 13 από τα 29 κράτη -μέλη του στρατιωτικού συνασπισμού έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης. Μόλις επικυρωθεί από όλους, η Βόρεια Μακεδονία θα γίνει και επισήμως,  πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ.

Σημαντική είναι συμμετοχή του Ελληνικού ΥΠΕΘΑ, στην προσαρμογή των Ενόπλων Δυνάμεων  της Β. Μακεδονίας, στις επιχειρησιακές απαιτήσεις του ΝΑΤΟ. Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, έχει το έλεγχο του εναερίου χώρου της (όπως και της Αλβανίας και του Μαυροβουνίου), όπως ρητά προβλέπεται από την συμφωνία των Πρεσπών, περιορίζοντας τον αντίστοιχο ρόλο, σε στρατιωτικό – συμμαχικό επίπεδο, της Τουρκίας.

Ο Γ.Γ του ΝΑΤΟ,  πριν επισκεφτεί τα Σκόπια,  ήταν στα Τίρανα.  Σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Αλβανό Πρωθυπουργό Εντυ Ράμα, αναφερόμενος στην  εσωτερική πολιτική κρίση της Αλβανίας, είπε ότι  «η πολιτική βία από οργανωμένες ομάδες είναι απαράδεκτη». Ουσιαστικά στήριξε την Αλβανική Κυβέρνηση. Και πρόσθεσε ότι, οι Νατοϊκές επενδύσεις στην Αλβανία, για την αεροπορική βάση στην Κουτσόβα, στο νότο της χώρας, θα συνεχιστούν ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στην Αλβανία. Το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ, δείχνουν μια «περίεργη» ανοχή στα εθνικιστικά σχέδια των Αλβανικών Κυβερνήσεων.  

Η Κατάσταση στα κεντροδυτική Βαλκάνια,  είναι ανησυχητική, λόγω των εξελίξεων στο Κόσσοβο και της διαμάχης Πρίστινας, Βελιγραδίου. Επανέρχονται δυναμικά,  τα σενάρια για αλλαγή των συνόρων, που θα προκαλέσει ένα ντόμινο αλλαγών και αναταράξεων στα Βαλκάνια.

Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του προέδρου του Κοσσόβου Χασίμ Θάτσι , που υπήρξε και ο πολιτικός ηγέτης του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσόβου, ότι:  «πρέπει να γίνει διόρθωση των  ιστορικών αδικιών. Η ένωση (των σερβικών δήμων) Πρέσεβο, Μεντβέγια και Μπουγιάνοβατς με το Κόσοβο,  μπορεί να συμβεί στην  προγραμματισμένη, για τον Ιούλιο  σύνοδο του Βερολίνου» . Δηλώσεις, που προκαλούν την έντονη αντίδραση της Σερβίας, αλλά και της Ρωσίας.  Επισημαίνουμε ότι, στην Νότια Σερβία, υπάρχουν τρεις κοινότητες, Presevo, Medvedzha και Bujanovac, όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού και των τριών κοινοτήτων είναι Αλβανοί  και ότι, εκεί, δρούσε το ξεχωριστό τμήμα του KLA (του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου το 1999), όπως και στη Β. Μακεδονία, όπου στο 40% των εδαφών κατοικούν Αλβανοί και μάλιστα συνορεύουν με το Κόσσοβο.  Η ένταξη των περιοχών, Πρέσεβο, Μεντβέντζα και Μπουγιάνοβατς στο Κοσσυφοπέδιο ,  έχει γίνει αντικείμενο διαπραγματεύσεων με το Βελιγράδι, στην πρόταση για την ανταλλαγή εδαφών, δηλαδή  να παραχωρηθεί στην Σερβία η περιοχή πάνω από τον ποταμό Ibar και το Βόρειο Κοσσυφοπέδιο, που κατοικείται κυρίως από Σέρβους. Και φυσικά, υπάρχει και το «πάγιο αίτημα» των Κοσσοβάρων, για την ένωσή τους με την Αλβανία. Οι διαπραγματεύσεις  υποστηρίζονται από τις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον.  Ασφαλώς, αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε, θα γιγαντωθεί ο αλβανικός Εθνικισμός που θα προωθήσει την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας, ενώ θα ενεργοποιηθούν αποσχιστικά και αλυτρωτικά οράματα , που τώρα βρίσκονται σε «ημι-λανθάνουσα» κατάσταση, περιμένοντας απλά την κατάλληλη ευκαιρία για να εκδηλωθούν...  Η σταθερότητα στα εύφλεκτα Βαλκάνια, παραμένει ζητούμενο, εφόσον είναι υπό διαπραγμάτευση το υφιστάμενο συνοριακό καθεστώς.