Τ. Ερντογάν και Α. Νταβούτογλου αναλαμβάνουν τα ηνία της Τουρκίας

του Χρήστου Α. Καπούτση

Ο υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου θα είναι ο νέος ηγέτης του κυβερνώντος Ισλαμικού κόμματος της Τουρκίας AKP και  πρωθυπουργός της χώρας, που θα αντικαταστήσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που εξελέγη   πανηγυρικά Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Στις 28 Αυγούστου ο Ταγίπ Ερντογάν αναλαμβάνει πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας κα την επομένη θα καλέσει τον Αχμετ Νταβούτογλου , ως αρχηγό του μεγαλυτέρου πολιτικού κόμματος και θα του δώσει εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης. Η νέα υπό τον Α. Νταβούτογλου  Κυβέρνηση θα οδηγήσει τη χώρα στις κρίσιμες εκλογές του Ιουνίου του 2015, όπου θα πρέπει το Κυβερνών Ισλαμικό κόμμα θα επιτύχει μεγάλη εκλογική νίκη, ώστε να εξασφαλίσει την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, προκειμένου να προχωρήσει ο Τ. Ερντογάν σε αλλαγή του Συντάγματος. 

Από τα φλέγοντα ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει η νέα πολιτειακή ηγεσία της Τουρκίας (νέος Πρόεδρος, νέος πρωθυπουργός νέα Κυβέρνηση)  είναι: το Κουρδικό στην εσωτερική και τη διεθνή του διάσταση, η οικονομία που σημειώνει σημάδια κόπωσης, η δράση των τζιχαντιστών του Ι.Κ. , οι σχέσεις με το Ισραήλ και γενικά οι σχέσεις της Τουρκίας με  τις ΗΠΑ και την  Ε.Ε.,  με «φόντο» (από την ιταλική λέξη fondο  που σημαίνει υπόβαθρο , πλαίσιο), τη φλεγόμενη Μέση Ανατολή και Αν. Μεσόγειο (Παλαιστινιακά εδάφη ,  Συρία, Λίβανος, Ιράκ).

  Η Άγκυρα, θα βρεθεί κάτω από ισχυρή πίεση , λόγω των ραγδαίων εξελίξεων στα σύνορά της  και με δεδομένο τον τουρκικό ωφελιμισμό  στην εξωτερική πολιτική, δεν αποκλείεται να πραγματοποιήσει θεαματικές αλλαγές στις Στρατηγικές επιλογές της , που θα προκαλέσουν ισχυρές γεωπολιτικές αναταράξεις. 

Στους διακηρυγμένους στόχους του Τ. Ερντογάν, είναι η αλλαγή του Συντάγματος, ώστε να δημιουργηθεί μια υπερ-προεδρία με εκτελεστικές εξουσίες, σαν αυτές ενός προέδρου των ΗΠΑ ή της Γαλλίας. Και ακόμη, βασικός στόχος του δίδυμου ΕΡΝΤΟΓΑΝ- ΝΑΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ,  είναι η Τουρκία να αναδειχτεί ηγέτιδα δύναμη του αραβο-μουσουλμανικού κόσμου, αλλά και περιφερειακή υπερδύναμη στην ενιαία γεωγραφική περιοχή που περιλαμβάνει τα Βαλκάνια,  τον Καύκασο , την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Σε κάθε περίπτωση, εκλογή του Ταγίπ  Ερντογάν,  ως νέου προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας,   σηματοδοτεί την αφετηρία μιας «νέας εποχής», όχι μόνο για την Τουρκία, αλλά για την γεωπολιτική  σταθερότητα της ευρύτερης γεωγραφικής  περιοχής συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Κύπρου.

Ο νέος Πρωθυπουργός της ΤΟΥΡΚΙΑΣ, Αχμετ Νταβούτογλου, που είναι 55 ετών, υπήρξε  καθηγητής στην Ακαδημία Ενόπλων Δυνάμεων και πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου  της Κωνσταντινούπολης.

Ως υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας, ο Α. Νταβουτογλου, είναι ο εμπνευστής του νεοοθωμανισμού,  που περιέχει τον  πολιτιστικό – θρησκευτικό επεκτατισμό, στα γεωγραφικά όρια της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ξεκίνησε την καριέρα του, ως επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας,  με την περίφημη θεωρία των «μηδενικών προβλημάτων» με τα γειτονικά κράτη, κατέληξε όμως στις προβληματικές σχέσεις με όλους τους γείτονες.

Η μέχρι τώρα εξωτερική πολιτική των Ερντογάν- Νταβούτογλου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα επιτυχημένη, διότι: Η  Άγκυρα, στη Μέση Ανατολή,  έχει  διαταραγμένες σχέσεις  με το Ιράκ, τη Συρία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Οι μοναδικοί συνομιλητές της Τουρκίας είναι  η Περιφερειακή Κυβέρνηση του Ιρακινού Κουρδιστάν, ο λεγόμενος Ελεύθερος Συριακός Στρατός (όπου συμμετέχουν και  η ΑΛ-ΚΑΙΝΤΑ, αλλά και οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους,) που αγωνίζεται να ανατρέψει το δικτατορικό καθεστώς του προέδρου  Μπασάρ αλ Ασαντ. Και η Παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς,  που είναι σε πόλεμο με το Ισραήλ. 

Η Τουρκία έχει κακές σχέσεις με το Ισραήλ, ενώ οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ, είναι μόλις «διπλωματικά ανεχτές»… 

Αντίθετα, καλύτερη είναι η κατάσταση στα Βαλκάνια, όπου  Τουρκία αυξάνει την πολιτική και πολιτισμική επιρροή της στη Βουλγαρία, την π.Γ.Δ. Μακεδονίας , το Κόσσοβο  και την Αλβανία, δηλαδή σε κράτη με ισχυρές μουσουλμανικές πληθυσμιακές ομάδες.

Ωστόσο, ζητούμενο για την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, είναι να βρεθεί ένα σημείο ισορροπίας ανάμεσα στις βερμπαλιστικές νέο-οθωμανικές διακηρύξεις και στην γεωπολιτική πραγματικότητα.

Μεγαλο θέμα για την Τουρκία παραμένει το ΚΟΥΡΔΙΚΟ.

  Η Τουρκία, πιεζόμενη από τους αμερικανούς,  φαίνεται να υποστηρίζει τη δημιουργία ενός de facto ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους  στα σύνορα της, το ΙΡΑΚΙΝΟ ΚΟΥΡΔΙΣΤΑΝ, εξασφαλίζοντας τη ρητή διαβεβαίωση,  ότι τα σύνορα Τουρκίας – Κουρδιστάν (Β.ΙΡΑΚ) θα παραμείνουν αμετάβλητα. Η εξέλιξη αυτή μακροπρόθεσμα, πιθανότατα να αποδειχτεί θανάσιμη απειλή για την  τουρκική δημοκρατία, λόγω της δυναμικής υποστήριξης του πάγιου αιτήματος αυτονομίας των Κούρδων της νοτιοανατολικής Τουρκίας.  

Το Ισραήλ έχει υποστηρίξει , την αυτόνομη Κυβέρνηση του ιρακινού Κουρδιστάν, αλλά και τους Κούρδους της Τουρκίας του ΡΚΚ και έχει ταχθεί υπέρ της δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού κράτους με εδαφικά όρια  και από τα 4 κράτη που έχουν κουρδικούς πληθυσμούς( ΙΡΑΚ-ΣΥΡΙΑ- ΤΟΥΡΚΙΑ-ΙΡΑΝ), ως αντίβαρο της επιθετικής πολιτικής που ασκούσε η Τουρκία των Ερντογάν- Νταβούτογλου σε βάρος του Ισραήλ. Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, καταδίκασε με βαρείς χαρακτηρισμούς την φονική δράση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και  τάχθηκε υπέρ της Παλαιστινιακής οργάνωσης ΧΑΜΑΣ, την οποία όμως, οι ΗΠΑ ,  η Ε.Ε. και το Ισραήλ θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση.

Επίσης είναι χαρακτηριστικό ότι, το «μέτωπο» κατά των τζιχαντιστών του Ι.Κ., δεν περιλαμβάνει την Τουρκία, αφού κατηγορείται για ανοχή προς το λεγόμενο Ισλαμικό κράτος (Ι.Κ.), που έχει καταλάβει εδάφη  στη Συρία και ο Ιράκ.

Έχει γίνει γνωστό, ότι,  χρήματα από τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, αλλά και αμερικανικό πολεμικό υλικό έφταναν, μέσω Τουρκίας,  στα χέρια των μαχητών του ΙΚΙΛ, που αγωνίζονταν στη Συρία για την ανατροπή του Καθεστώτος Μπασαρ Αλ Άσαντ. Ο Κεμαλ Κιλιτσντάρογλου, αρχηγός του Τουρκικού Ρεπουμπλικανικού κόμματος, δήλωσε  από του βήματος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης , ότι «η κυβέρνηση Ερντογάν έστελνε μέχρι πρόσφατα, χρήματα και  φορτηγά γεμάτα με όπλα στους τζιχαντιστές της ISIS που πολεμούσαν  στη Συρία».    

Ειδικά για τις σχέσεις της ΤΟΥΡΚΙΑΣ με την Ε.Ε., είναι χαρακτηριστική η δήλωση ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ ΟΤΙ: «Η Τουρκία έχει δείξει ότι μπορεί να γίνει μεγάλη στρατηγική δύναμη και δίχως την Ευρωπαϊκή Ένωση.» . Άρα η Τουρκία, δεν «καίγεται» να γίνει μέλος της Ε.Ε. !

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν «στάσιμες», πάρα τις προσπάθειες των Ελληνικών Κυβερνήσεων να βελτιωθούν, αφού η ισλαμική Τουρκική Κυβέρνηση  επιμένει στην αναθεωρητική και επεκτατική πολιτική της στο Αιγαίο, τη Θράκη και την Κύπρο. Δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η νέα Τουρκική Κυβέρνηση του Α. Νταβούτογλου, θα είναι περισσότερο διαλλακτική και συνεργάσιμη, σε ότι αφορά την επίλυση του Κυπριακού, αλλά και σε ζήτημα,  όπου η τουρκική πολιτική εμπράκτως,  θίγει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Υπενθυμίζουμε πρόσφατη δήλωση του Α. Νταβούτογλου, που προειδοποιεί Ελλάδα να μην προχωρήσει στη μονομερή ανακήρυξη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης το Αιγαίο, καθώς, όπως  είπε  «σε περίπτωση που συμβεί αυτό, η Τουρκία θα προβεί σε αντίστοιχες ενέργειες». Και μια «λεπτομέρεια»: το πρώτο ταξίδι του  νέου Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας Τ. Ερντογάν θα γίνει την  1η Σεπτεμβρίου στα κατεχόμενα Κυπριακά εδάφη. Προπομπός, το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός».  Με βάση τη NAVTEX που έχει εκδοθεί, το «Μπαρμπαρός Χαϊρεττίν Πασά» έχει δεσμεύσει περιοχή για έρευνες από την 24η Αυγούστου  μέχρι και τη 2α Οκτωβρίου 2014. Το «Μπαρμπαρός» θα πραγματοποιήσει έρευνες σε περιοχές που είναι στα «χωρικά ύδατα» του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους και εντός των «τεμαχίων» που έχουν καθορίσει Άγκυρα και κατοχικό καθεστώς, αγνοώντας την Κυπριακή Δημοκρατία. Μάλιστα η Τουρκία κατέθεσε στα Ηνωμένα Έθνη τη συμφωνία της με το ψευδοκράτος για τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας, παρά τις αντιδράσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς.