Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα εξελίσσεται σε γεωπολιτική απειλή για την Ευρώπη.

Του Χρήστου Καπούτση

Με ισχυρό χαρτί την γεωπολιτική αξίας της χώρας,  ο Πρωθυπουργός Α. Τσίπρας,  δίνει τη μεγάλη μάχη στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο,  προκειμένου να επιτύχει πολιτική λύση με τους ευρωπαίους δανειστές μας,  που θα επιτρέψει στη χώρα να υπερβεί τα σημερινά οικονομικά αδιέξοδα και να επανέλθει στον ενάρετο κύκλο της δημοσιονομικής σταθερότητας,  της ανάπτυξης και της ευημερίας.

«Η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας αποτελεί το ισχυρότερο διαπραγματευτικό χαρτί του Τσίπρα», έγραφε πρόσφατα  το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg.

Ο  πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου  Ντόναλντ Τουσκ σε συνέντευξή του σε 6 μεγάλες ευρωπαϊκές εφημερίδες μεταξύ αυτών η γερμανική «Sueddeutsche Zeitung»  και γαλλική «Liberation», επισημαίνει, μεταξύ άλλων ότι: «Η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη δεν είναι μόνο ζήτημα χρημάτων, αλλά πρέπει να αντιμετωπιστεί στο γεωπολιτικό πλαίσιο». Και στη συνέχεια  ο Ντόναλντ Τουσκ  τονίζει ότι λόγω της κρίσης στην Λιβύη, της εύθραυστης κατάστασης στα Βαλκάνια, στην Μολδαβία, στην Τρανσυλβανία, Υπερδνειστερία και στην Κύπρο, «μια τόσο δραματική πράξη, όπως η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα ήταν καταστροφή».

Στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού, στις ΗΠΑ,
η αμερικανική διπλωματία φαίνεται ότι αξιολογεί την  Ελλάδα με βάση κυρίως γεωπολιτικά και γεωοικονομικά (ενεργειακά) κριτήρια. Τα Στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ, στην ασταθή και επικίνδυνη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, Μέσης Ανατολής , Βαλκανικής και Καυκάσου, εξυπηρετούνται καλύτερα, εφόσον η Ελλάδα παραμείνει «όαση σταθερότητας» προσηλωμένη στους ευρωατλαντικούς θεσμούς (Ε.Ε. και ΝΑΤΟ).

Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την κατάσταση στην Ελλάδα και τις «δύσκολες» σχέσεις της με το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα, υπογράμμισε η παρουσία στην Αθήνα της προσωπικής απεσταλμένης του  αμερικανού Προέδρου  Victoria Nuland, Υφυπουργού Εξωτερικών Ευρωπαϊκών,  Μεσανατολικών και  Ευρασιατικών Υποθέσεων των ΗΠΑ. Η Βικτώρια Νούλαντ κατά την παραμονή της στην Αθήνα συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Α. Τσίπρα, τον Υπουργό Εξωτερικών Ν. Κοτζιά και τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Π. Καμμένο. Η αμερικανίδα αξιωματούχος κατέστησε σαφές στους Έλληνες συνομιλητές της ότι, θεωρεί την Ελλάδα ισχυρό σύμμαχο  στον αγώνα των ΗΠΑ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας , την εξόντωση των τζιχαντιστών του ISIS και για την ασφάλεια των αγωγών μεταφοράς ενέργειας στη Δύση. Είναι χαρακτηριστικό ότι, η Β. Νούλαντ στη συνάντησή της με τον ΥΠΕΘΑ Π. Καμμένο ζήτησε τη χρήση των αεροδρομίων της Κρήτης για την μεταστάθμευση αμερικανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Ο Π. Καμμένος διαβεβαίωσε την αμερικανίδα αξιωματούχο ότι η Κυβέρνηση αντιμετωπίζει θετικά το αμερικανικό αίτημα, σε αντίθεση με την Κυβέρνηση Α. Σαμαρά- Β. Βενιζέλου, πού είχε επιφυλάξεις.  Η συνάντηση Νούλαντ- Καμμένου έχει και σημειολογικό - πολιτικό περιεχόμενο,  λόγω των σφοδρών επιθέσεων που δέχεται ο τελευταίος από τους αξιωματούχους της Ε.Ε. Υπενθυμίζουμε ότι  η Β. Νούλαντ δεν έχει και πολύ καλή γνώμη για την Ε.Ε.  Παλαιοτέρα και ευρισκόμενη στο Κίεβο, ακούγοντας τον πρεσβευτή της χώρας της στην Ουκρανία να της εξηγεί τις ενστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ρωσικές παρεμβάσεις, είπε, «ποιος τη γ… την Ευρωπαϊκή Ένωση»!

Ο ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιάς  επισήμανε στην Β. Νούλαντ ότι  η Αθήνα μπορεί να παίξει έναν ειδικό ρόλο στο τρίπτυχο «διαπραγμάτευση - διαμεσολάβηση - διαιτησία», προσφέροντας «καλές υπηρεσίες» σε περιπτώσεις όπως στη διένεξη μεταξύ Ισραήλ-Παλαιστινίων ή μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας.

Ανώτατοι παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών θεωρούν ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική αντιλαμβάνεται καλύτερα από κάποιους εταίρους εντός Ε.Ε. τα ζητήματα της γεωστρατηγικής σταθερότητας. Σύμφωνα  με  ανακοίνωση της πρεσβείας των ΗΠΑ, στις  συνομιλίες που είχε η αμερικανίδα βοηθός υπουργός Εξωτερικών στην Αθήνα, ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ  πιστεύουν ότι πρέπει να επέλθει συμφωνία  της Κυβέρνησης με τους εταίρους της στην Ε.Ε. Η συγκεκριμένη αμερικανική θέση εκπορεύεται από τη θεώρηση της σταθερότητας της ΕΕ και της νοτιοανατολικής της πτέρυγας υπό σαφές γεωπολιτικό πρίσμα και η παρούσα φάση δεν επιτρέπει στην Ουάσιγκτον να δει την προσοχή της να αποσπάται από νέες εξελίξεις,  που θα επιβαρύνουν την ήδη βαριά ατζέντα (Ιράν, ISIS, ουκρανική κρίση).

Στα παραπάνω θα πρέπει να αξιολογηθεί και η   εκλογική νίκη στις βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ, του «ΛΙΚΟΥΝΤ» του δεξιού κόμματος του Πρωθυπουργού Β. Νετανιάχου. Η εξέλιξη αυτή,  διαμορφώνει μια νέα δυναμική όχι μόνο στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, αλλά και στις Συμμαχίες της Κυβέρνησης Ομπάμα στην ευρύτερη περιοχή. Οι σχέσεις Νετανιάχου- Ομπάμα είναι στο χειρότερο σημείο.   Το Λικούντ μπορεί εύκολα να προσεταιριστεί τα κόμματα του «σκληρού» δεξιού στρατοπέδου και η νέα Ισραηλινή Κυβέρνηση , ένας συνασπισμός υπερεθνικιστών και υπερορθόδοξων, να υλοποιήσει τις προεκλογικές δεσμεύσεις του. Ο Β. Νετανιάχου απειλούσε να βαθύνει την  ήδη «άβολη απόσταση» που έχει αρχίσει να υπάρχει με την Ουάσινγκτον, λόγω του ΙΡΑΝ και δεσμεύτηκε,  πως θα συνεχιζόταν το πρόγραμμα του εποικισμού και πως με εκείνον στην ηγεσία «δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος», επιλογές που έχουν εξοργίσει την αμερικανική διπλωματία. Και επομένως, η ελληνική διπλωματία, δεν έχει ισχυρούς λόγους αναβάθμισης των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων, ειδικά μάλιστα όταν  η νέα ισραηλινή Κυβέρνηση θα είναι «καθαρόαιμη» ακροδεξιά.

Αντίστοιχη, αλλά προφανώς από άλλη οπτική,  είναι  και η προσέγγιση της Μόσχας, για τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο, γι’ αυτό ακριβώς,  εκφράζει τη βούλησή της,  για ουσιαστική αναβάθμιση των ελληνορωσικών σχέσεων.

Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα μεταβεί στη Μόσχα στις 8 Απριλίου και  θα συναντηθεί  με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν στο Κρεμλίνο.   

Σύμφωνα με πληροφορίες,  το Μαξίμου φαίνεται πως επιδίωξε επίσπευση του ραντεβού Τσίπρα-Πούτιν, υπό το βάρος των ασφυκτικών πιέσεων που ασκούνται στην Αθήνα από πλευράς Βρυξελλών και Βερολίνου.

Η Ελλάδα,  διαχρονικά έχει πάντα μια δεσπόζουσα θέση,  σχετικά με  την γεωγραφική και γεωοικονομική της (ενεργειακός κόμβος) αξία. 

Στο σύνολο της ως  γεωστρατηγικός χώρος  η Ελλάδα, αποτελεί έναν ελκυστικό σύμμαχο. Ασφαλώς, αυτό που καθορίζει την θέση της Ελλάδας ανά χρονική περίσταση, είναι η τομή  της γεωπολιτικής και γεωοικονομική της κατάσταση.

Γι αυτό ακριβώς, η  πολιτική επιλογή του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να παίξει δυνατά το χαρτί της γεωπολιτικής είναι πολύ πιθανόν να αποδειχτεί επιτυχημένη και εθνωφελής. Ο Πρωθυπουργός , με διπλωματικές πρωτοβουλίες σε Ουάσιγκτον, Βρυξέλες, Βερολίνο,  Μόσχα και Πεκίνο,  κατόρθωσε να αφυπνίσει τους εταίρους μας για την γεωπολιτική αξία της Ελλάδας. Πέτυχε ακόμη την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών , που σε καμία περίπτωση δεν θέλουν,  να αποσταθεροποιηθεί η Ελλάδα και να προκύψει ένα κενό ασφάλειας στην Στρατηγική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.