Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν αποκτήσει μια συγκρουσιακή δυναμική

άρθρο του Χρήστου Καπούτση

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν αποκτήσει μια συγκρουσιακή δυναμική και αναμένεται , το προσεχές διάστημα, να δοκιμαστούν , «επί πραγματικών δεδομένων». Η Τουρκία σχεδιάζει και ενημερώνει σχετικά,  ότι μετά τον Δεκαπενταύγουστο, θα πραγματοποιήσει έρευνες στην περιοχή του Καστελόριζο. Θα αξιοποιηθεί το εξελιγμένο ερευνητικό σκάφους «Ορούτς Ρέι»,  που θα συνοδεύεται από πλοία τα Τουρκικού Στόλου, όπως ανακοίνωσε η κρατική εταιρεία πετρελαίων της Τουρκίας «TPAO».

Επιβάλλεται να  διευκρινίσουμε απολύτως το εξής:

Η Τουρκία αμφισβητεί εμπράκτως την ελληνική κυριαρχία σε δεκάδες νησιά και βραχονησίδες του Ανατολικού Αιγαίου. Ειδικά για το Καστελλόριζο, η Τουρκία παρότι αναγνωρίζει ότι η Μεγίστη είναι ελληνικό νησί, όμως επιμένει ότι, δεν ανήκει στον Αιγαίο, αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο και δεν έχει επιρροή στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Το Καστελλόριζο, κατά την τουρκική άποψη, δεν διαθέτει ΑΟΖ ή υφαλοκρηπίδα. Άρα, δεν υπάρχουν συνορεύουσες θαλάσσιες ζώνες μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, αλλά μόνο μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου. Η Τουρκία σχεδιάζει να κάνει σεισμικές και άλλες έρευνες στην περιοχή του Καστελόριζου. Δηλαδή η Τουρκία σχεδιάζει να κάνει έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ουσιαστικά να προσβάλει την ελληνική κυριαρχία.

Συνεπώς, το ερώτημα είναι, πως θα αντιδράσει η Ελληνική Κυβέρνηση;

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος,  είπε: «Η Τουρκική προκλητική συμπεριφορά, θα αντιμετωπιστεί και σε επίπεδο υψηλότερο από εμάς, από ΗΠΑ και Ε.Ε., όχι βέβαια με τα σενάρια πολέμου, αλλά με όλες τις ενέργειες που προβλέπονται, συστάσεις προς αυτή τη χώρα.»

 Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Πτέραρχος Χρ. Χριστοδούλου, που σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση που είχε με τον διοικητή των Αμερικανικών Αεροπορικών Δυνάμεων στην Ευρώπη, δεν έθιξε καν το θέμα, της επικείμενης δραστηριότητας της Τουρκίας στην περιοχή νότια της Ρόδου και μέχρι το Καστελόριζο. Μια βασική συνιστώσα της ελληνοτουρκικής κρίσης, είναι η συμπεριφορά των ΗΠΑ, αλλά και της Ε.Ε. Εκτιμάται αρμοδίως ότι, η αμερικανική διπλωματία, μόνο «πυροσβεστικά» θα παρέμβει προς εκτόνωσης της έντασης στο Αιγαίο, ακόμη και στην περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει να προσβάλει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Οι περίπλοκες αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, η παρεμβατική συμπεριφορά της Ρωσίας στην Αν. Μεσόγειο και η προώθηση των αμερικανικών ενεργειακών συμφερόντων στην περιοχή, δεν επιτρέπουν την ενεργοποίηση και προς όφελος της Ελλάδας της  αναβαθμισμένης ελληνοαμερικανικής στρατιωτικής – αμυντικής συμφωνίας. Οι «υποδείξεις» της αμερικανικής διπλωματίας προς την Αθήνα είναι, «να τα βρείτε» με την Άγκυρα, μέσω διαλόγου σε ανώτατο επίπεδο και για όλα τα θέματα. Δηλαδή, υποχωρήστε στις «λογικές» τουρκικές αξιώσεις...

Άρα, μια πρώτη εκτίμηση είναι ότι,  στην περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει στην απειλή της και κάνει υποθαλάσσιες έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας,  χωρίς την άδεια των ελληνικών αρχών, η Ελληνική αντίδραση θα είναι περιορισμένη, ίσως κάποια διαμαρτυρία στους Διεθνείς Οργανισμούς. Όμως, ένα σοβαρό , ανεξάρτητο και με διεθνές κύρος κράτος, την Εθνική του κυριαρχία, όταν προσβάλλεται, την προασπίζεται με την καταλυτική απάντηση των Ενόπλων Δυνάμεων, αφού εξαντληθούν πρώτα τα διπλωματικά περιθώρια.

ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ

 Η Τουρκία, σύμφωνα με πληροφορίες από τουρκικά ΜΜΕ, επιμένει το σύμπλεγμα νησίδων και βραχονησίδων (συνολικά 13) του Καστελόριζου να εξαιρεθεί από τις συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας!  Η Τουρκία διατείνεται ότι, το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο, αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκική διπλωματία υποστηρίζει ακόμη, ότι το σύμπλεγμα των 13 νησίδων της περιοχής του  Καστελόριζου διέπεται από ειδικό καθεστώς, των αποκομμένων νησίδων που επικάθονται επί της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Άρα, δεν διαθέτουν ούτε ΑΟΖ , ούτε και δικής τους υφαλοκρηπίδα!

Αν όμως γίνει αποδεκτή η τουρκική άποψη, τότε, το Καστελόριζο αποκόπτεται από τον Εθνικό κορμό και το επόμενο βήμα θα είναι η αμφισβήτηση της κυριαρχίας του. Και το σημαντικότερο, αν γίνει δεκτό ότι το Καστελόριζο δεν διαθέτει ΑΟΖ, τότε η Ελλάδα δεν θα έχει δυνατότητα οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Κύπρο, αφού θα παρεμβάλλεται η ΑΟΖ της Τουρκίας.

Το Καστελόριζο έχοντας δική του ΑΟΖ, ως κατοικούμενο νησί, αποτελεί σημείο οριοθέτησης της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και με την Κύπρο. Δηλαδή  η Τουρκία δεν θα έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο.  Γι’ αυτό η Άγκυρα αρνείται να δεχθεί ότι το Καστελόριζο διαθέτει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη

Συνεπώς , είναι μείζον Εθνικό θέμα το Καστελόριζο και θα πρέπει, να αποτραπεί η σχεδιαζόμενη από την Τουρκία, παραβίαση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, δηλαδή να αποτραπούν οι υποθαλάσσιες έρευνες από τουρκικά πλοία, εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Στην αντίθετη περίπτωση, που με διάφορα προσχήματα επιτρέψουμε στην Τουρκία να ξεκινήσει τις έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τότε, θα έχει γίνει η αρχή για την συνεκμετάλλευση – συγκυριαρχία του Αιγαίου, δηλαδή εκχώρηση, λόγω τουρκοφοβικων  συνδρόμων,  ελληνικής κυριαρχίας. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του πρώην ΥΠΕΞ Γ. ο Κατρούγκαλος : «Πως μπορεί κάποιος να αποκλείσει από αυτή την περιοχή την Τουρκία, η οποία έχει τόσα χιλιόμετρα ακτή στη Μεσόγειο;» ,αλλά και οι μετριοπαθείς δηλώσεις του ΥΠΕΞ Ν. Δένδια περί αμοιβαίας και  επωφελούς  ελληνοτούρκικης συνεργασίας σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Δηλώσεις, που είναι λογικοφανείς και νομιμοφανείς, αλλά και εφεκτικές παράλληλα, που δείχνουν αναποφασιστικότητα στην υπεράσπιση με κάθε μέσο, ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, έναντι της βεβαιωμένης επεκτατικής και αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας.