Η «φιλοσοφία» της ελληνικής διπλωματίας!

άρθρο του Χρήστου Καπούτση

Οι δηλώσεις του υπουργού εξωτερικών Ν. Δένδια, μετά τη συνάντησή  του με τον γερμανό ομόλογό του Χέικο Μαας στο Βερολίνο, έχουν  ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι, δίνουν και το στίγμα της εξωτερικής πολιτικής της Κυβέρνησης.

Οι δύο Υπουργοί στην κατ’ ιδίαν συνάντησή τους, ασχολήθηκαν με  ζητήματα  διμερούς,  ευρωπαϊκού και περιφερειακού ενδιαφέροντος, όπως η κατάσταση στην Ανατ. Μεσόγειο και το Αιγαίο, το μεταναστευτικό και η προοπτική ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ.

Ειδικότερα, για το μεταναστευτικό, οι Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Γερμανίας,  συμφώνησαν, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο,  ότι θα πρέπει να ασκηθούν μεγαλύτερες πιέσεις προς την Άγκυρα, ώστε να εφαρμόσει την Συμφωνία Τουρκίας – Ε.Ε. για το  προσφυγικό.  Μικρή «διαφωνία» στο είδος των πιέσεων που θα πρέπει να ασκηθεί στην Άγκυρα. Ο Γερμανός Υπουργός ήταν πιο συγκρατημένος...

 Όμως,  οι Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Γερμανίας, συμφώνησαν ότι, ανησυχία προκαλούν, οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές από το τουρκικά παράλια προς τα ελληνικά νησιά , αλλά και οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας της Τουρκίας Ταγιπ  Ερντογάν, ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αναγκαστεί να «ανοίξει τις πόρτες της και να πάνε όπου θέλουν»,  εάν δεν λάβει περισσότερη υποστήριξη από την Ευρώπη για την περίθαλψη των προσφύγων και τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» στη βόρεια Συρία.

Υπενθυμίζουμε ότι, η Ε.Ε. έχει εκταμιεύσει περί τα 2,6 δισ. ευρώ προς την Τουρκία, από τα 6 δισ. που προέβλεπε η κοινή δήλωση έως το τέλος του 2019.  Ο ΥΠΕΞ Ν. Δένδιας στην κοινή συνέντευξη τύπου είπε: «τα κύματα των προσφυγικών και των μεταναστευτικών ροών έχουν εκ νέου προσλάβει πολύ ανησυχητικές διαστάσεις. Εκτιμούμε ιδιαίτερα την εποικοδομητική στάση της Γερμανίας σε αυτό το ζήτημα. Οι απόψεις μας συμπίπτουν στο ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο παγκόσμιο και ότι γι’ αυτό το φαινόμενο απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση, τόσο των αιτιών, όσο και των συνεπειών. Και βέβαια, χρειάζεται αλληλεγγύη προς τα κράτη εκείνα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του προβλήματος.».

 Ο επικεφαλής της Γερμανικής διπλωματίας, όπως και ο Ν. Δένδιας, απέφυγε να αναφερθεί, στην ευθύνη της Τουρκίας, για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών, ουσιαστικά, δεν έκαναν την παραμικρή αναφορά, για την αξιοποίηση του μεταναστευτικού, από το σύστημα εξουσίας του Τ. Ερντογάν, ως μέσο πολιτικής πίεσης κυρίως προς την Ελλάδα, αλλά και οικονομικού εκβιασμού προς την Ε.Ε..

Όπως μας πληροφόρησαν συνεργάτες του Υπουργού Εξωτερικών,  ο Ν. Δένδιας, ενημέρωσε τον Γερμανό ομόλογό του, για την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην ΑΟΖ της Κύπρου. Μάλιστα, ενώ ήταν σε εξέλιξη η συνάντηση Δένδια- Μαας,  η Τουρκία εξέδωσε και νέα  Navtex  με την οποία, αφού αγνοεί το Καστελόριζο, δεσμεύει μεγάλη θαλάσσια έκταση στην ανατ. Μεσόγειο,  για συνέχιση της ωκεανογραφικής και κλιματολογικής μελέτης που διενεργεί το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπιλίμ 2». Στις δηλώσεις του,  κατά την κοινή συνέντευξη τύπου, ο ΥΠΕΞ της Γερμανίας , όχι μόνο δεν συμμερίστηκε τις απόψεις του έλληνα ομόλογό του για την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας, άλλα ενθάρρυνε τον κ. Δένδια, να ξεκινήσει ένας εποικοδομητικός διάλογος των Αθηνών με την Άγκυρα. 

Ο Ν. Δένδιας απάντησε «σφαιρικά» και γενικόλογα, δηλαδή διπλωματικά  και ανούσια, επισημαίνοντας: «Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω απολύτως με ό,τι είπε προηγουμένως ο Γερμανός Υπουργός των Εξωτερικών (σ.σ. διάλογος με την Τουρκία). Για να υπάρξουν συνομιλίες χρειάζεται πάντοτε αποκλιμάκωση. Λυπούμαι όμως να πω ότι η Τουρκία δεν βοηθά. Συζητήσαμε για την επικίνδυνη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Παρά τα πολύ καθαρά μηνύματα της ΕΕ (σ.σ. ποια είναι συγκεκριμένα;), η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους-μέλους της ΕΕ, ενώ έχει κλιμακώσει τη ρητορική της.»

Επίσης οι δυο υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Γερμανίας, συζήτησαν διεξοδικά  το θέμα, της προοπτικής ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ.,  που  περιλαμβάνει και την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην Ε.Ε.  Είναι γνωστό, ότι η Γερμανία είναι ανυποχώρητα υπέρ  της  πλήρους εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών και της ευρωπαϊκής προοπτικής της γειτονικής χώρας, ενώ ο ΥΠ.ΕΞ. Ν. Δένδιας, ενημερώνοντας, πρόσφατα, την αρμόδια Επιτροπή  Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, δήλωσε,   ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί και θα τηρήσει τη συμφωνία των Πρεσπών. Στην δήλωσή του στο Βερολίνο, ο Ν. Δένδιας είπε: «Η χώρα μου, το παλαιότερο κράτος-μέλος της ΕΕ στη Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη, ήταν πάντοτε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των γειτόνων μας, υπό την απαρέγκλιτη, βεβαίως, προϋπόθεση της πλήρωσης των κριτηρίων και της αιρεσιμότητας - κανόνες που άλλωστε ίσχυσαν και ισχύουν για όλους μας.»

Και η συνέντευξη τύπου των Δένδια και Μαας, ολοκληρώθηκε, με την απάντηση του Έλληνα ΥΠΕΞ, σε ερώτηση δημοσιογράφου, αν συζήτησαν  το ζήτημα των πολεμικών  γερμανικών επανορθώσεων. Ο Ν. Δένδιας είπε: «η Γερμανία είναι μία φίλη χώρα της Ελλάδος και σε διμερές επίπεδο και στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οικογένειας. Δεν είναι απολύτως απαραίτητο να συμφωνούμε σε όλα τα πράγματα. Υπάρχουν σημεία, στα οποία υπάρχουν διαφωνίες. Όμως, αυτές οι διαφωνίες δεν πρόκειται να δηλητηριάσουν την σχέση μας. Θα είναι ένα τμήμα των σχέσεων μας, το οποίο θα το συζητάμε. Θα μου επιτρέψετε να εκφράσω από την πλευρά της Ελλάδος την βεβαία πεποίθηση ότι στο τέλος και αυτό το ζήτημα θα επιλυθεί με τον τρόπο που είναι σωστό να επιλυθεί.»

 Ενδιαφέρουσα ήταν η συνάντηση του ΥΠΕΞ Ν. Δένδια  με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Βουλής Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος εκδήλωσε έντονο ενδιαφέρον σχετικά  με την πιθανότητα νέων γερμανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, ενώ αναφέρθηκε στο ευνοϊκό κλίμα για συνεργασία τον αμυντικο-βιομηχανικό τομέα (στρατιωτικοί εξοπλισμοί).

Ο ιστότοπος  της Deutsche Welle, από τα πιο έγκυρα γερμανικά ΜΜΕ, αναφέρεται στις συζητήσεις των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Γερμανίας και αναφέρει: «Σε ό,τι αφορά τις τουρκικές γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Κύπρου ο κ. Δένδιας επεσήμανε ότι η Τουρκία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και ότι έχει κλιμακώσει τη ρητορική της για το Αιγαίο. Τουναντίον συγκρατημένα εκφράστηκε ο Χάικο Μάας για την τουρκική στάση. Ενώ δήλωσε ότι «η Γερμανία θέλει να συμβάλει ώστε να αποκλιμακωθεί η διένεξη Τουρκίας-Κύπρου».   Ερωτηθείς για τις συνεχιζόμενες εξαγωγές γερμανικών όπλων προς την Τουρκία, ένα θέμα πρώτιστης σημασίας για την Ελλάδα, ο γερμανός ΥΠΕΞ υποστήριξε ότι αυτές έχουν περιορισθεί το τελευταίο διάστημα λόγω προβλημάτων στις διμερείς σχέσεις Γερμανίας-Τουρκίας. Οι εξαγωγές όμως που εξακολουθούν να πραγματοποιούνται , αφορούν σε μεγάλο βαθμό συμβάσεις,  που έχουν κλείσει πριν από χρόνια.